ابوالولید معن بن زائده شیبانی

---

ابوالولید معن بن زائده شیبانی، از اشراف و سخنوران عرب بود که دوران حکومت امویان و عباسیان را درک کرد. او از کارگزاران حکومت عباسی در یمن بود و وظیفه داشت تا شورش خوارج را سرکوب نماید. وی سرانجام به سال ۱۵۱ ق بر اثر توطئه خوارج کشته شد.

۱ - معرفی اجمالی

---

ابوالولید، معن بن زائدة بن عبداللّه بن مطر شیبانی، از اشراف و سخنوران عرب بود که دوران حکومت امویان و عباسیان را درک کرد. امویان او را گرامی می‌داشتند و پیوسته از شهری به شهری در حرکت بود هنگامی که عباسیان به حکومت رسیدند، منصور او را فرا خواند؛ امّا او پنهان شد و در صحراها گذران زندگی کرد.
در واقعه «یوم الهاشمیه» که گروهی از پارسیان (راوندیان) به خونخواهی ابومسلم برخاسته و کاخ منصور را محاصره کردند، او به مبارزه با شورشیان پرداخت و منصور را از مرگ نجات داد. هنگامی که منصور دریافت، وی معن بن زائدة است، او را بخشید و مورد احترام و از خواص خود قرار داد و حکومت یمن را به او سپرد تا شورش‌های خوارج را سرکوب کند.
شیبانی به یمن رفت و با سختی‌های فراوان دست به گریبان شد. چندی بعد در سال ۱۵۰ ق منصور او را برای به دست گرفتن حکومت سیستان و سرکوبی شورش خوارج به آن جا فرستاد. مدّتی در آن جا بود و چون در جنگ با خوارج شدت نشان داد و جمع زیادی از آنان راکشت، جمعی از خوارج با حیله در میان کارگرانی که برای معن خانه می‌ساختند، رخنه کرده و بر معن وارد شده او را کشتند. شاعران درباره او مدایح و مرثیه‌هایی دارند که بعضی از اینها را ابن خلکان و خطیب بغدادی در تاریخ بغداد آورده‌اند. معن بیشتر به عنوان ممدوح مروان بن ابی‌حفصه اشتهار دارد.

۲ - پانویس

---